Nosotros | Anunciarse | Contacto
Notivideo
Inicio | Deportes | Editorial | Espectáculos | Estado | Morelia | Nacionales | Purépecha | Sucesos

Ari ampe nitamakwarhijti i semana 13 ka 18 junio 2016 jameri.

I semana Michoacán, jákwarhinhajti nénka tataka ka nanaka sapirhtiicha énka jámajka primaria ka secuandaria Apatzingani wérakaksï

I semana Michoacán, jákwarhinhajti nénka tataka ka nanaka sapirhtiicha énka jámajka primaria ka secuandaria Apatzingani wérakaksï xanharu jimpo wantaparinksï éska jarhuawaxakaksï jorhentpiriichani énka Coordinadora nacional de Trabajadores de la Educación anapueka. Tateempeecha wantant’asïntiksï éskaksï jorhentpiriicha úmparhiaska weranksï ka jarhuawanksï jiwakwarhinhani éskaksï no jiokwarhisïnka reforma educativa arhikatani, ka wantant’asïntiksï éska ts’ïmani énka secundaria jámajkaksï ayakuaska punto extra arhikateecha. Ka orhets’ïkutiicha CNTE anapuecha wantastiksï éska ts’ïmi no úmparhiaska, éska ts’ïmik’u jorhenkwarhiriicha jámaska tánkwarhinhani.

Inteni jimpo, Morelia Michoacán, diputado localiicha, juramutiicha estadoeri anapuecha ka Comisión Nacional de Derechos humanos, wantastiksï éska no jiokasïnka inte xásï jánkwa jimpoka sapirhatiiri sésikweecha derecho funtamental arhikateecha terotamakuasïnkaksï. Ka SEP anapucha wantastiksï éskanha jorhentpiriicha énkaksï ísï sapiichani axaaka juramukwa jimpo xukawatiksï.

Ari semana pawani pawani magisterio Michoacán anapu mámaru ampe ústiksï wantakwarhipanksï éskaksï kéntitanhaka reforma educativani, ka méntkuni jámastiksï jorhenkwarhiriicha normalisteecha kurhakwarhinksï éskaksï mayamunhaka becaeri jarhoap’ikwa ka kurhakw’arhiani éska intsinhaakaksï ánchikwarhita plaza automática jimpo.

Ísï jamaparini jorhentpiriicha, kwak’utasti ka jorhetpiriicha Morelia anapuecha, no íntsinhant’asti sïranta mayemukwa, ts’ïicha jueves jimpo nipirintiksï mayempikwa p’int’ani Secretaría de Educación en el Estadorhu, jóperu no néma antaparhakujti sïranta mayampikweeri ewapiant’ani. Nájki CNTE anapuecha kwakutaaka wantaparini éska nóksï jayapinhint’aaka nénka 13 millones de pesos pikurhukuant’ani jaka 10 mil jorhentpiriichani énka no ánchikwarhini jakaksï jimpoka jaka paro indefinifo arhikata.
Kamarhuni jamani i semana Michoacán, CNTE anapuecha mámaru ampe újtiksï ka kurhantekwarhijti yápuru ísï, vienes xarhintku jimpo, Secretaría de Seguridad pública jarhontajti jorhentpiriichani Secretaría de Educación en el Estado anapuechani, ka tsípkuksï treniiri xanharuni míkakusptiksï. Ka inchateru jimpo, antimotines Policía Federal anapuecha nirastiksï jarhontani, ka jima arhip’erastiksï ka jupiperanhajti policíaeecha gas lacrimógeno kw’anikukujti ka jorhentpiriicha ts’akapu kw’anirant’ajtiksï. Ka juramutiicha jima jupiasti 6 jorhentpiriichani ka páwastiksï Procuraduría General de Justicia jimpo.

Jini Nahuatzen jorhentpiriicha jupiperajtiksï concejo Mayoriichani jinkoni, jimpoka jorhentpiriicha wantapka éska no jiokwarhisaankaksï éska nipirinka gobernador Silvano Aureoles Conejo inte ireta jimpo ka íntspint’ani jarhiap’ikwa ísï es na tini wantakata japka, ka yásï jameri wantanhasïnti éska tsimani patrullaecha policía Michoacan anapuecheeri ts’akapu jimpo wanharhikuaskaksï.

Uruapan ka Morelia ixent’anhasti tsimani warhiriicha, xarant’asti, ka jinit’u Gabriel Zamora, wantikustiksï Refugio Villanuevani, kw’anirastiksï tiámu atarakwa jimpo, inte erachiispti presidente municipaliiri jima anapu, Refugio jima jarhasptinha inteeri ánchikwarhikwa jimpo énka amanhenchakwa jatsirant’anhajka, Yásï PGJE jámaxatiksï kurhankwarhini ne ísï a’taski, ka secretario de Gobierno, Adrían López Solís, wantajti éska no políticaeri ampe jimpo ísï at’anhaska.

Juramutiicha jankwarhijtiksï sánteru kwariichani jatsiani municipio Gabriel Zamora ka Uruapan jimpo jimpoka xáni kw’iripu atanhani jaka, ka ísï kwapini kw’iripuni jimini anapuni, Secretaría de Seguridad pública wantasïnti éska jántixaka jimpoka Los viagras ewak’uperasïnka inteni plaza arhikata inteni máteruechani jinkoni énka orhets’ïk’uka Ignacio Rentería, énka arhinhajka éska El cenizo.
Ka delegado de Gobernación Michoacán anapu, Florentino Coalla Pulido, ante martesï jimpo, wantajti nájkinha jaka wáni kw’iripu nanakaeecha warhiirinksï no sésimintu at’akata, ka najki xarharajka éska jinteska femenicidio arhikata, nótkimintu úati waxat’anhani alerta de género, ka gobernador Silvano Aureoles conejo, wantajti éska alerta de género waxat’anhaaka maru municipioecharhuk’u.

Ch’anakwa jimpo, delegación Michoacán anapuecha, ch’anari paralímpicoecha énka nikaksï antapikwarhu Paralimpiada Nacional jini Guerrero, sésimintu ch’anastiksï ka wáni tirhinchakwa antastiksï, juawastiksï 44 antakwa, 25 tiripitiiri, 10 tayakateeri ka 9 tiámu charhapitiiri.

Axu México, inte narcotraficante Héctor Palma Salazar, énka mítikwarhika éska El güero Palma, miércoles inchateru jimpo Cuidad de México páranhant’ajti, inte ónkwarhitixapti Estados Unidos 9 (yúmu t’amu) wéxurhini ka jima japirinti 16 (t’émpini kwímu) wéxurhini jimpoka cocaína intspikwarhisaanka. Jini p’etanhajti jimpoka sési jámaspka xáni yóni énka ónkwarhitini japka, jóperu PGR México anapu wantajti éska jirinhaxaka énka jápirinka jimasï tsampikwa ampe énka Palma Salazara kantspini jaka, Ka juramutiicha Nayarit anapuecha Héctorini wantakwa axakustiksï ya, jimpoka jupinhaaka jimpoka tsimani kw’iripu wantikwaska.

Congreso local Sinaloa anapu wantakwa axaminhant’asti, jimpoka Congreso federal jiatawaska éska Guadalupe Sánchez López, énka mítinhaaka éska La Chapodiputada, ewaminhantaka fuero, ka érokwarhinhati éska legisladoriicha Sinaloa anapuecha, eratsint’aaka ka tánkwarhinksï, ka wantontskwarhiakaksï ka únksï jima jiokwarhinksï ínteni watakatani.
Jimat’u Senadorhu, niatatiicha tánkwarhikwa tsinapikweeri, i semana jiataminhasti juramukwa jimpo éska mariguanani úakaksï anhani, kámani, ikarani, jatsikuni ka pikunt’ani, joperu tsinap’ikwarhu marhutank’u, ka úatiksïnha juánha ka jatsikunhani inteni énka jinteka cáñamo, ka ísï p’amenchatiicha úati arhani sanhachani tsinakwarhinksï ka únksï sánteru sési pikwarherani.

Ka jini sánteru yáwani ísï, Estados Unidos, i semana yápuru ísï anapuecha erastiksï ka ixenhani jimpoka Orlando, Florida ireta, jima énka jinteka Centro nocturno Pulse ma kw’iripu jima atasti ka warhinksï 50 kw’iripu tumpiicha énka arhinhajkaksï gay, ka políciaecha jimat’u atastiksï ka warhisti ima tumpini énka wantikuaka kw’iripuni, imanha Estado Unidos anapuespti, ka tatempeecha jintesti musulmaniicha. Ka méntku úntaxatiksï jirhinhani ampe jimpo ísï ataski, jimpoka wantasptiksï éska ima ataspka jimpoka no ixenchawanka, Ka Estado Islámico wantaspti jameri éska ima ísï juramuspka, jóperu jánhaskakwa jimpo máteru ampe xarhataxati.

Ka jimini warhistiksï t’amu kw’iripu ts’ïwetiicha México anapuecha, ka juramutiicha México anapu kurhapiant’asti ka tateempeechani ayakuastiksï jarhoatawani. Ka secretaría Relaciones Exterioresïiri orhets’ïkuti, Claudia Ruiz Massieu, kurhakusti Juramutini Estados Unidos anapueni éska eratsint’aaka ínte juramukwani énka jaka jima política de armas arhikatani, jimpoka ne wéjki kw’iripu úsïnti kámani ma tiámu ataratarakwa.
Notivideo
Derechos Reservados
© Notivideo