Nosotros | Anunciarse | Contacto
Notivideo
Inicio | Deportes | Editorial | Espectáculos | Estado | Morelia | Nacionales | Purépecha | Sucesos

Ari ka ari ampe úkwarhijti i semana...

)
Ari ka ari ampe úkwarhijti i semana... Michoacán i semana, Secretario de Gobernación, Miguel Ángel Osorio Chong, waxat’ajti alerta de género arhikatani... Ari ka ari ampe úkwarhijti i semana...
Michoacán i semana, Secretario de Gobernación, Miguel Ángel Osorio Chong, waxat’ajti alerta de género arhikatani...

Michoacán i semana, Secretario de Gobernación, Miguel Ángel Osorio Chong, waxat’ajti alerta de género arhikatani, 14 municipio jimpo énka mítinhaaka éska jima sánteru ampe úkwarhinchasïnka nanakeecha.

Michoacán jintejti t’ápuru ireta énka alerta de género waxat’anhaka México, jimpokanha 2008 wénani ka 2014 jameri, jarhaska miyuntskata 719 nanaka wantikukateecha, ísïnha wántajti Secretaría de Igualdad Sustantiva y Desarrollo de las Mujeres, ka 280 ts’ampikwa jatsijti, 164 ts’ampikwa jimpo jupinhajti nósï úriichani ka ónkwarhitixati ya, ka ít’u Procuraduría de Justicia 362 úkwarhinchakata eratsiant’axati.

Yásï énka juka Michoacán, Secretario de Gobernación wantajti namanka jaka yápuru ísï CNTErhu anapu wantanhiakwa, nénka ts’ïmi no wekajka reforma educativani jiókwarhini.

Ka lunes inchateru 27 jurhiatikwa junio jimpo, ménteru tánkwarhint’ajtiksï CNTE anapu orhets’ïkutiicha ka juramutiicha, jima nótki ampe újtiksï sési pákatperanhani íni wantanhiakwa jurhimperant’ani, ka nóksï újti sánteru ampe xanhatani jatsinhant’aparini comisión ma, jimpoka xáni ampe úkwarhika Nochixtlán, ka inteni jimpo Oaxaca, Chiapas, Guerrero ka Michoacán ménkumintu winhachaxatiksï ka méniichani warhiperanhani ampe.

Nájki jorhentpiriicha ménku úntani jaka kwap’ikwarhinhani no jiokwarhinksï reforma educativani, Gobierno federal no kurhach’asïnti jorhentpiriichani ka no jurak’utakwarhisïnti, ísï jimpo máru jorhentipiriichani no yámintu tuminu mayemuant’axatiksï ka reforma educativani jimpo chúanhani jati.

Yáaï ari viernes jurhiatikwa julio inchamani, jorhentpiriicha Nuevo León anapuecha, wénajtiksï kúnkwarhini paro nacionalirhu énkaksï jorhentpiriicha tánkwarhitini jakaksï Michoacán, énka 15 jurhiatikwa mayo wénakwarhika.

Michoacán i semana jorhentpiriicha weranhajti xanharanksï ka kurhakw’arhini éska jarhontanhaaka reforma educativani, xanharu ampe jupiastiksï ka míkawani, ka jima énka xanharu jimpo mayempinhajka nitamanhani jimaksï kwak’utajtiksï, ka viernes jimpo jorhenkwarhiriicha normaliiri anapuecha jarhuawastiksï ka mámapuru ísï autopista Siglo XXI jimpo jupiawastiksï móskutarakwa ka jutarakweechani.

Arcadio Méndez, nénka jinteka delegado Cámara Nacional de Autotransporte Michoacán anapu, wantajti éska jarhaska jupiakata 30 jútarakwa, énka jorhenkwarhiriicha normal Cherán anapu jupiawaka.

Secretario de Gobierno, Adrián López Solís ka secretaria de Educación Michoacán anapu, Silvia Figueroa Zamudio, i semana wantajtiksï éska ménkumintu jorhentpiriichani no yámintu tuminu mayemunhaaka ka éska CNTE anapu jorhentpiriichani chúant’anhani jawaka jimani jameri énka juramutiicha ísï wantaaka.

Ari semanat’u, Universidad Michoacana de San Nicolás de Hidalgo, újtiksï jarhontani huega arhikatani, énka ánchikwarhiiriicha Sindicato Único de Empleados Universidad Michoacana, ts’ïmi nóksï ánchikwarhisti ma kutsï ka ma semana ísï, nak’iru mítakwarhitini játsipkaksï éski na juramuminhapka. Martes úntastiksï mayemunhani junio ka mayo anapu énka kántspiminnhani japka ánchikwarhiriicha SUEUM anapuecha.

Wáni kw’iripi no sési ixesti énka Víctor Manuel Silva Tejeda orhets’ïkuti PRI Michoacán anapu marhuataka helicóptero ma, niáratarani Turicato. Yáasï jameri i achaati nótki ampe ma wantasïnti antisï inteni p’ípi niáratarani jima énka p’imarhipkaksï.

Notivideo k’urhankwarhisti ka jimini jameri niarani helicóptero jimpo jukaparhasïnti 40 mil ka 50 mil pesos jameri. Diputadoecha kurhakuxati éska mítitarpiaka ampe jimpo ísï nitaraski.

Viernes jimpo mítinhasti éska jini Metepec, Estado de México policía federal jupikaska Nicandro Barrera Medranoni énka arhinhajka “Nica”, énka jinteka k’éri wekarutsïpiti. Ka ónhanhasti jini k’ataperakwa énka Almoloya jaka.

Procuraduría General de la República k’urhankwarhixapti nénka mítipka nani jirikwarhitini japi inte achaati, ka eyakwaxapti íntskwani 3 milloni ne énka wantapirinka nani jarhaspi, ka ísï úni jupikani inte no sési útsïpirini, énka mítinhaaka éski tuminueri manatati narcotráficoeri axu Michoacán

Inte yóni ísï, jima Urupani yópuru ísï jamasïanti inteni no sési ampe niatakuni, tuminu mámaru ampe jimpo ánchitarasaanti ampakerant’ani ka ít’u jima wératini axasïati droga arhikata Estados Unidos páarani. Ka kúnkwarhijti Carlos Rosales Mendoza jinkoni markuksï no sési ampe ánchikwarhinksï. Policia Federal wantasïnti éska ari jupikakwa k’éri ma ánchekwarhiteesti inteecheri nitakwa jimpo.

Sénteru yawani ísï mítikwarhisti éska 109 antapitiicha premio Nobelieri, karakata ma ústiksï énksï arhijka Greenpeace anapuechani éska nóteru jamaaka anaxustani ikarakwa genética jimpo mot’akukata, jimpoka yamintu mítetiicha énkaksï karanharhikuka méntkuni wantasïnti éska akwecha ísï ikarakata nómpe no sési úkuasïnti kw’iripuni. Jimat’u karanharhikusti Mario Molina antapiti México anapu.

Ari karakatant’u ONUksï axakusti. Ts’ïmi janhaskaatiicha wékasïnti éska juramutiicha jarhuawakaksï ikaratiichani íni jimpanhi ikarakwa xanhatatani, ka éskaksï nóteru xáni kurhach’aaka Greenpeaceeri wantakwani. Wantasïntiksï éska i jásï akwa kw’iripuni jarhuawaka kw’iriperani ka no xáni p’amenchakwa p’irani.

Sésimentu no sési úkwarhisti jini Turquia, jimininha Estambul 43 kw’iripu warhinhasti ka 239 kw’iripu atakata pakarasti jimpoka martes jimpo aeropuertorhu tanimu kw’iripu islamitaecha jima chararastiksï bomba énkaksï jukarhikorhetini japka ka tsïmit’u warhikwarhisti. Policía yáasï jameri tsimani atap’itiichani mítiant’asti ya.
Notivideo
Derechos Reservados
© Notivideo